misket bombaları konvansiyonu ne demek?

Misket Bombaları Konvansiyonu

Misket Bombaları Konvansiyonu, resmi adıyla Misket Bombalarının Kullanımına, Depolanmasına, Üretimine ve Devredilmesine İlişkin Sözleşme, misket bombalarının kullanımını, depolanmasını, üretimini ve transferini yasaklayan uluslararası bir anlaşmadır. Konvansiyon ayrıca, etkilenen bölgelerin temizlenmesini ve misket bombalarından etkilenen mağdurlara yardım sağlanmasını öngörmektedir.

Tarihçe ve Gelişim

Misket bombalarının siviller üzerindeki orantısız etkileri ve patlamamış mühimmatların (UXO) uzun vadeli tehlikeleri nedeniyle, bu silahların yasaklanması için uluslararası bir kampanya başlatılmıştır. Misket Bombaları Koalisyonu (CMC) gibi sivil toplum örgütleri, bu konudaki farkındalığı artırmış ve hükümetleri harekete geçmeye teşvik etmiştir.

Norveç'in girişimiyle, 2007 yılında Oslo Süreci başlatılmıştır. Bu süreç, misket bombalarının yasaklanmasına yönelik müzakerelere ev sahipliği yapmıştır. 3-30 Mayıs 2008 tarihleri arasında Dublin'de düzenlenen diplomatik konferansta, Misket Bombaları Konvansiyonu kabul edilmiştir. Konvansiyon, 3 Aralık 2008 tarihinde imzaya açılmış ve 1 Ağustos 2010 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

Konvansiyonun Temel Hükümleri

Misket Bombaları Konvansiyonu aşağıdaki temel hükümleri içermektedir:

• Yasaklar: Konvansiyon, taraf devletlerin misket bombalarını kullanmasını, geliştirmesini, üretmesini, edinmesini, stoklamasını, saklamasını veya doğrudan veya dolaylı olarak başka birine devretmesini yasaklamaktadır.
• Mağdur Yardımı: Konvansiyon, misket bombalarından etkilenen mağdurlara tıbbi bakım, rehabilitasyon, psikolojik destek ve sosyal entegrasyon gibi konularda yardım sağlanmasını zorunlu kılmaktadır.
• Temizleme: Konvansiyon, taraf devletlerin kendi yetki alanlarındaki veya kontrollerindeki misket bombası artıklarını temizlemesini ve imha etmesini öngörmektedir.
• İşbirliği ve Yardım: Konvansiyon, taraf devletlerin diğer devletlere ve uluslararası kuruluşlara temizleme, mağdur yardımı ve mühimmat imhası gibi konularda yardım sağlamasını teşvik etmektedir.
• Şeffaflık: Konvansiyon, taraf devletlerin stoklarındaki misket bombaları, imha faaliyetleri ve etkilenen bölgeler hakkında düzenli olarak rapor vermesini gerektirmektedir.

Taraf Devletler ve Uygulama

Konvansiyon, 110'dan fazla ülke tarafından imzalanmış ve 100'den fazla ülke tarafından onaylanmıştır. Ancak, Amerika Birleşik Devletleri, Rusya, Çin, İsrail ve Hindistan gibi bazı önemli ülkeler Konvansiyona taraf değildir.

Konvansiyonun uygulanması, taraf devletlerin ulusal mevzuatlarını Konvansiyon hükümlerine uygun hale getirmesini, stoklarındaki misket bombalarını imha etmesini, etkilenen bölgeleri temizlemesini ve mağdurlara yardım sağlamasını gerektirmektedir.

Eleştiriler ve Tartışmalar

Misket Bombaları Konvansiyonu, bazı devletler tarafından "savunma kabiliyetlerini zayıflattığı" gerekçesiyle eleştirilmektedir. Özellikle Konvansiyona taraf olmayan ülkeler, misket bombalarını askeri operasyonlarda kullanmaya devam etmektedir.

Eleştirilere rağmen, Misket Bombaları Konvansiyonu, misket bombalarının kullanımını ve yayılmasını azaltma konusunda önemli bir başarı elde etmiştir. Konvansiyon, uluslararası normlar oluşturarak ve devletler üzerindeki baskıyı artırarak, misket bombalarının insani maliyetlerini azaltmaya katkıda bulunmaktadır.

İlgili Kavramlar

• Uluslararası İnsancıl Hukuk
• Savaş Suçları
• Silahsızlanma
• Mayın Temizleme
• Sivil Toplum Kuruluşları

Kaynaklar

• Misket Bombaları Koalisyonu (Cluster Munition Coalition)
• Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC)
• Birleşmiş Milletler Silahsızlanma İşleri Ofisi (UNODA)